Wiemy, że figury i krzyże przydrożne były wyrazem wiary mieszkańców. Ludzie wierzący potrzebowali znaków obecności Pana Boga i Maryi, aby mogli ich prosić w trudnych sprawach codziennego życia. Miejsce ich położenia nie było przypadkowe. Najczęściej stały przy drodze na rozstajach dróg. To symbol ludzkich wyborów, co zrobić, którą drogą pójść w swoim życiu, komu zawierzyć ?
W Silnie od czasów
powojennych znajdują się; ceglana kapliczka, dwa krzyże przydrożne oraz figurka
św. Józefa. Mają one także ciekawą historie powstania.
Największą i najładniejszą
figurką w Silnie jest Kapliczka Maryjna
znajduje się w centrum Silna na rozdrożu dróg obecnie ulic Wiślanej i
Toruńskiej przy budynku dawnej szkoły. Jak przekazują świadkowie tamtych
czasów, została ona wybudowana w latach 50. ubiegłego wieku jako wotum
wdzięczności za dar macierzyństwa i narodzin dziecka. Mieszkający wówczas w
pobliskiej szkole nauczyciele p. Psarscy bardzo pragnęli dziecka, o co modlili
się do Matki Bożej. Zaraz po wybudowaniu figurki ku czci Maryi poczęło się i
urodziło im upragnione dziecko.
Cegła do budowy pochodziła
prawdopodobnie z części rozebranego kościoła pomenonickiego w Silnie. Figurkę
budował osobiście nauczyciel p. Psarski z pomocą okolicznych mężczyzn. Figurka
została ogrodzona pięknym kutym ogrodzeniem, które wcześniej otaczało cmentarz
protestancki. Drewnianą figurkę Maryi wykonał p. Józef Kamiński z Osieka.
W 2019 roku obecna figurka
przeszła kapitalny remont konserwatorski. Prace konserwatorskie wykonał p.
Rafał Solski, a prace dekarskie w postaci miedzianego daszku wykonał miejscowy
dekarz.
Krzyż przydrożny znajdujący się przy ul. Toruńskiej przy gospodarstwie p. Gerc stoi tam od niepamiętnych czasów. Jest
jednak już kolejnym jego egzemplarzem, poprzednie uległy bowiem naturalnemu
zniszczeniu. Obecny krzyż został wykonany przez p. Kazimierza Anusiaka z Nowej
Wsi, drewno ofiarował p. Paweł Kalinowski. O ogrodzenie krzyża i przystrojenie
w kwiaty dba rodzina p. Gerc. Uroczystego poświecenia krzyża dokonał ks. prob.
Marian Wróblewski w święto Podwyższenia Krzyża Świętego 14 września 2019 r.
Nieopodal tego miejsca znajduje się kolejny
krzyż, który upamiętnia zmarłych mieszańców Silna i okolic wyznania
menonicko-protestanckiego, który zamieszkiwali tu do II wojny światowej.
Kolejny krzyż znajduje się
w Silnie przy ul. Wiślanej, w bardzo szczególnym miejscu, gdzie w czasach
zaborów znajdował się posterunek celny. Jest usytuowany w niedalekiej
odległości od Wisły, co sprawia, że rozciąga się za nim bardzo piękny widok. Na
skutek zniszczenia, został wymieniony i zastąpiony nowym, który poświęcił około
roku 2000 ks. Krzysztof Stanowicz – proboszcz parafii.
Figura św. Józefa znajduje się w odległej części Silna, na tzw. Nowym Świecie,
niedaleko starej chaty menonickiej, przy ul. Sarna 8. Figura stoi na posesji p.
Sławomira i Katarzyny Konrad. Pomysłodawcą i wykonawcą figury jest p. Konrad.
Figura została uroczycie poświęcona w święto Józefa Robotnika 1 maja 2020 r.
Było to w roku, który został ogłoszony przez papieża Franciszka Rokiem Św.
Józefa w Kościele Katolickim.
Grota Matki Bożej w Kopaninie to najbardziej okazałe miejsce kultu
Maryjnego w Parafii. Jest ona
wyjątkowym punktem odniesienia dla życia mieszkańców Kopanina. To obok niej
znajduje się świetlica wiejska oraz kompleks rekreacyjny wsi. Figura została
odnowiona w 1.05.2022 r. Jest ona miejscem spotkań na modlitwie majowej ku czci
Matki Bożej.
W Nowej Wsi również znajdują się przydrożne krzyże. Stoją wzdłuż
głównej drogi, aby przechodzący ludzie mogli zatrzymać się i prosić o
błogosławieństwo Boże. Do dzisiejszego dnia w maju miejscowi parafianie
gromadzą się przy krzyżu obok
gospodarstwa p. Marcinkowskich, aby uczestniczyć w nabożeństwach ku czci
Matki Bożej. Krzyż stał w tym miejscu przed II Wojną Światową, jednak w 1940 został
on zniszczony przez Niemców, gdyż spłoszyły im tam się konie.
Po wojnie mieszkańcy
postawili nowy krzyż w tym miejscu, który
stał do 1973 roku, gdyż w tym czasie uległ naturalnemu zniszczeniu. Wówczas
mieszkaniec Nowej Wsi – Roman Szczepanowski zbudował i postawił w tym miejscu
kolejny krzyż, który został poświęcony przez ówczesnego proboszcza parafii
Kaszczorek – ks. Józefa Klempa. Krzyż ten stoi do dnia dzisiejszego.
Drugi krzyż znajduje się na posesji p. Anusiaka. Został tam ustawiony w 1876 r. W czasie II Wojny Światowej –
podczas wycofywania się Niemców, został przez nich podcięty. Po wojnie został
naprawiony i ponownie ustawiony na swoim miejscu, gdzie stał do końca lat
80-tych XX wieku. Wówczas z powodu bardzo dużego zniszczenia mieszkaniec Nowej
Wsi – Kazimierz Anusiak wykonał i postawił zupełnie nowy krzyż, który stoi do
dziś. Krzyż został poświęcony przez proboszcza parafii Złotoria – ks. Krzysztofa
Stanownicza na początku lat 90-tych.
Krzyż Myśliwych w Złotorii jest szczególnym miejscem obok obelisku upamiętniającym miejsce spotkań tutejszych
członków Koła Łowieckiego „Młodnik”. Dzięki ich inicjatywie i za ich przyczyną
znalazł się tam poświęcony na pamiątkę 50-lecia powstania Koła. W obecności
wszystkich zebranych członków i gości został on poświęcony w 2021 roku.
Najbardziej okazałą figurą w Złotorii jest kapliczka przy kościele
z figurą Jezusa, który jedną ręką
błogosławi wszystkim podróżującym, a drugą ręką wskazuje na swoje Najświętsze
Serce, jako na źródło wszelkich łask. Kapliczka najprawdopodobniej została
wybudowana z pozostałej po budowie cegły, w czasie budowy nowego kościoła ok.
1906 r. w stylu nawiązującym do neogotyckiego kościoła. Do ciekawostek należy
fakt, że podczas II wojny światowej figura Jezusa była przechowywana na strychu
z obawy przed Niemcami. Nikt nie domyślał się, że mieszkająca tam Niemka
mogłaby przechowywać polską i katolicką relikwię. Dzięki niej przetrwała do
dzisiejszego dnia.
Ze względu na rozrastające się obok drzewa, figura uległa poważnemu zniszczeniu. Dzięki staraniom ks. M. Wróblewskiego została ona odrestaurowana w 2013 r. przez dr. P. Kołyszko oraz parafiankę – konserwatora zabytków – Julię Kisielewską-Modrzyńską.
Świadkiem codziennego życia
mieszkańców jest krzyż przydrożny znajdujący się przy ul. Toruńskiej na przeciwko
posesji p. Ireny Olkiewiczowej, która przez całe swoje życie się nim
opiekowała. To przy tym krzyżu do dziś parafianie gromadzą się przy okazji
nabożeństw i okolicznościowych wydarzeń np.: procesji Bożego Ciała, podczas Misji
św., wspomnień o Janie Pawle II, Godziny Miłosierdzia.
Nic
nie wiemy o historii powstania kapliczki przy ul. Wiśniowej. Wiemy jednak, że została zbudowana w kształcie czworoboku z
miejscowej czerwonej cegły. Na pewno istniała już przed II wojną światową, a
jej położenie było związane ze starą drogą, która niegdyś prowadziła tam przez
Złotorię.
Droga skręcała z obecnej
ul. Toruńskiej obok nieistniejącego dziś młyna na Joradnie w stronę brodu na
Drwęcy i dalej w kierunku Nowej Wsi.
Mieszkańcy wspominają też
krzyż, który stał w Złotorii przy ul. Toruńskiej, przy obecnej posesji p.
Żulewskich, ale niestety został on zlikwidowany.
W Złotorii przy ul. Lesniej, obok – obok posiadłości P. Andrzeja
Hercki – znajduje się figura Matki Bożej, która ok. 1998 r. została poświęcona
przez proboszcza naszej parafii ks. Krzysztofa Stanowicza.
Ponadto krzyże
znajdują się także przy naszych kościołach: w Złotorii i w Grabowcu.
